نگهداری تخم های نطفه دار در شرایط مناسب تأثیر مستقیمی بر کیفیت نطفه و درصد جوجه کشی دارد. تخم های نطفه دار باید در دمایی کنترل شده و با رطوبت مناسب نگهداری شوند تا نطفه داخل آن ها سالم باقی بماند. در غیر این صورت، رشد جنین دچار مشکل شده و شانس هچ کاهش پیدا می‌کند. علاوه بر دما، عواملی مانند نحوه چرخش، نحوه چیدن و مدت‌زمان نگهداری نیز نقش بسیار مهمی در افزایش درصد جوجه کشی دارند. بسیاری از پرورش دهندگان تخم های نطفه دار را برای چند روز نگهداری می کنند، اما اگر این شرایط به درستی مدیریت نشود، ممکن است منجر به کاهش کیفیت نطفه و مرگ جنین شود.
دمای ایده آل برای نگهداری تخم های نطفه دار
به طور کلی، دمای مناسب نگهداری تخم های نطفه دار بین ۱۵ تا ۱۸ درجه سانتی‌گراد است. نگهداری در این بازه دمایی از رشد زودهنگام جنین، مرگ نطفه و کاهش کیفیت تخم جلوگیری می کند. همچنین، رطوبت نسبی محیط باید بین ۵۰ تا ۶۰ درصد باشد تا از تبخیر آب درون تخم جلوگیری شود. تبخیر بیش از حد باعث کاهش میزان آب موجود در تخم می شود که در نهایت می تواند به کاهش درصد جوجه کشی و ضعف جوجه ها پس از هچ منجر شود.
دمای نامناسب نه تنها باعث کاهش درصد جوجه کشی، بلکه باعث بروز مشکلاتی مانند ناهنجاری های رشد جنین و مرگ زودرس آن ها می‌شود. اگر تخم ها در محیطی با دمای بالاتر از حد مجاز قرار بگیرند، جنین ممکن است زودتر از موعد رشد کرده و بمیرد. در مقابل، اگر تخم ها در محیطی سردتر از حد استاندارد نگهداری شوند، فعالیت متابولیکی داخل نطفه کاهش یافته و ممکن است روند رشد آن به کلی متوقف شود.
طبق تحقیقات، خنک سازی تدریجی تخم های نطفه دار از دمای بدن مرغ تا محدوده استاندارد، از شوک حرارتی جلوگیری می کند و درصد جوجه کشی را افزایش می دهد. همانطور که در مقالهٔ «Storage of Hatching Eggs» در وب سایت The Poultry Site آمده است:
“Allow eggs to cool gradually, from the hen’s body temperature to between 18 to 25°C in six to eight hours; do not place them in storage (especially not if already placed on setter trays) too quickly after lay.”
ترجمه: «اجازه دهید تخم ها به‌تدریج، از دمای بدن مرغ تا بین ۱۸ تا ۲۵ درجه سانتی گراد در طی شش تا هشت ساعت سرد شوند؛ آن ها را بلافاصله پس از تخم گذاری در انبار قرار ندهید (به‌ویژه اگر قبلاً روی سینی های جوجه کشی قرار داده شده اند).» این تأیید می‌کند که خنک‌سازی تدریجی تخم‌ها، احتمال مرگ نطفه را کاهش می‌دهد.
نگهداری تخم های نطفه دار در فصل تابستان
شرایط بهینه نگهداری در تابستان:
- دمای مناسب: ۱۵ تا ۱۸ درجه سانتی‌گراد
- رطوبت نسبی: ۵۰ تا ۶۰ درصد
- مدت زمان نگهداری: حداکثر ۵ روز
- محل نگهداری: دور از تابش مستقیم نور خورشید، در محیطی با تهویه مناسب
افزایش دما در تابستان باعث شروع زودهنگام رشد جنین و کاهش کیفیت نطفه می شود. برای جلوگیری از این مشکل، تخم ها باید در محیطی خنک نگهداری شوند و از تابش مستقیم خورشید دور باشند. در روزهای گرم، استفاده از اتاق های دارای تهویه یا سردخانه های کوچک برای حفظ دما در محدوده استاندارد توصیه می شود. در بسیاری از موارد، گرمای شدید می تواند باعث افزایش تبخیر آب درون تخم شده و در نهایت باعث ایجاد نطفه های ضعیف شود.
نکات مهم در تابستان:
- افزایش دفعات جمع آوری تخم ها: در هوای گرم، تخم ها نباید برای مدت طولانی در لانه باقی بمانند. توصیه می شود که حداقل ۵ بار در روز تخم ها جمع آوری شوند.
- استفاده از محیط خنک: اگر دمای محیط بالا است، بهتر است از یک محیط سردخانه ای یا
یخچال مخصوص با دمای کنترل شده استفاده شود. - چرخاندن تخم ها: برای جلوگیری از چسبیدن نطفه به پوسته، تخم ها را حداقل هر ۲ تا ۳ ساعت یک بار بچرخانید.
- عدم استفاده از یخچال های خانگی: بسیاری از افراد تصور می کنند که می توانند تخم های نطفه دار را در یخچال خانگی نگهداری کنند، اما دمای یخچال های خانگی معمولاً بین ۴ تا ۷ درجه سانتی گراد است که برای نطفه مناسب نیست و باعث از بین رفتن آن می شود.
نگهداری تخم های نطفه دار در فصل زمستان
شرایط بهینه نگهداری در زمستان:
- دمای مناسب: ۱۵ تا ۱۸ درجه سانتی گراد
- رطوبت نسبی: ۵۰ تا ۶۰ درصد
- مدت زمان نگهداری: حداکثر ۷ روز
- محل نگهداری: دور از منابع گرمایی و سرمازدگی
در زمستان، دمای پایین محیط می تواند باعث کاهش دمای داخل تخم و کاهش فعالیت نطفه شود. سرمای زیاد، مخصوصاً دمای کمتر از ۱۰ درجه سانتی گراد، می تواند موجب مرگ نطفه شود. بنابراین، محیط نگهداری تخم ها نباید بیش از حد سرد باشد و از یخ زدگی جلوگیری شود. برخی از پرورش دهندگان برای جلوگیری از سرد شدن بیش از حد تخم ها از پتو یا پارچه های گرم کننده استفاده می کنند، اما نباید تخم ها را مستقیماً در معرض گرمای زیاد قرار داد.
نکات مهم در زمستان:
- جلوگیری از سرمای بیش از حد: تخم ها نباید در معرض دمای کمتر از ۱۰ درجه سانتی گراد قرار بگیرند، زیرا سرمای زیاد باعث کاهش کیفیت نطفه می شود.
- نگهداری در محیط معتدل: محیط نگهداری باید دور از بخاری، رادیاتور یا وسایل گرمایشی مستقیم باشد، زیرا گرمای زیاد می تواند باعث تغییرات ناگهانی دما در داخل تخم شود.
- افزایش رطوبت در صورت لزوم: در برخی مناطق، هوای خشک زمستانی باعث کاهش رطوبت می شود. برای جلوگیری از تبخیر رطوبت داخل تخم، می توان از دستگاه های رطوبت ساز استفاده کرد.
- تخم ها را در بسته های مناسب نگهداری کنید: بسته بندی مناسب می تواند از تماس مستقیم تخم ها با سرما جلوگیری کند و کیفیت نطفه را حفظ کند.
مطالعه بیشتر: قیمت روز تخم نطفه دار
مقایسه شرایط نگهداری تخم در تابستان و زمستان
| فصل | دمای مناسب (°C) | رطوبت نسبی (%) | مدت زمان نگهداری (روز) |
|---|---|---|---|
| تابستان | ۱۵-۱۸ | ۵۰-۶۰ | ۵ |
| زمستان | ۱۵-۱۸ | ۵۰-۶۰ | ۷ |
نتیجه‌گیری
نگهداری صحیح تخم های نطفه دار تأثیر مستقیمی بر موفقیت جوجه کشی دارد. دمای ۱۵ تا ۱۸ درجه سانتی گراد همراه با رطوبت ۵۰ تا ۶۰ درصد، بهترین شرایط برای حفظ کیفیت تخم ها است. در تابستان، باید از افزایش دما و کاهش رطوبت جلوگیری کرد، درحالی که در زمستان، جلوگیری از سرمازدگی و کاهش رطوبت محیط اهمیت دارد. علاوه بر این، رعایت اصولی مانند چرخش مداوم، بسته بندی مناسب، و تهویه استاندارد محیط نگهداری نقش کلیدی در افزایش درصد جوجه کشی ایفا می کند.
پارس ماکیان با ارائه تخم های نطفه دار باکیفیت و سالم، از جمله تخم نطفه دار بوقلمون، کبک و بلدرچین، به شما کمک می کند تا نتایج بهتری در فرآیند جوجه کشی داشته باشید.
