دوره هچ جوجه ها یکی از حساس ترین مراحل در چرخه پرورش طیور است که نقش مهمی در موفقیت یا شکست فرآیند تولید دارد. این مرحله نه تنها مستلزم دقت بالا در کنترل شرایط محیطی است، بلکه مدیریت صحیح تخم ها و دستگاه های هچری نیز ضروری است. در این مقاله، به طور جامع به دلایل مرگ و میر جوجه ها و راه های پیشگیری از این مشکل می پردازیم.
۱. مشکلات مرتبط با دما و رطوبت
دمای مناسب برای رشد جنین در دوره هچ بین ۳۷.۲ تا ۳۸ درجه سانتی گراد است. افزایش دما ممکن است به پدیده ای به نام “پختگی جنین” منجر شود که در آن جنین به دلیل گرمای بیش از حد از بین می رود. از سوی دیگر، کاهش دما می تواند باعث کاهش متابولیسم و در نتیجه ضعف جوجه ها شود.
رطوبت نسبی نیز باید در طول دوره هچ به دقت تنظیم شود. رطوبت پایین باعث خشکی بیش از حد پوسته تخم شده و جوجه نمی تواند به راحتی از آن خارج شود. این مشکل می تواند منجر به مرگ جوجه در داخل تخم شود. همچنین، رطوبت بیش از حد مانع از تعادل تبخیر آب درون تخم و جذب مناسب اکسیژن می شود.
راهکار های پیشنهادی: استفاده از دستگاه های هچری مجهز به سنسور های پیشرفته برای تنظیم دقیق دما و رطوبت و نظارت مستمر بر عملکرد دستگاه.
۲. کیفیت تخم ها
تخم های نطفه دار با کیفیت پایین یکی از عوامل اصلی کاهش نرخ هچ و افزایش مرگ و میر جوجه ها هستند. کیفیت تخم به سلامت مرغ های مادر، تغذیه مناسب و شرایط نگهداری تخم ها بستگی دارد. تخم هایی که در معرض نور مستقیم خورشید یا دمای بالا قرار گرفته اند، ممکن است نطفه خود را از دست بدهند.
همچنین، تخم هایی که پوسته آنها ترک خورده است، احتمال نفوذ باکتری ها به درون تخم و آسیب به جنین را افزایش می دهند. اندازه تخم ها نیز اهمیت دارد؛ تخم های بیش از حد کوچک یا بزرگ ممکن است جوجه هایی با مشکلات رشدی تولید کنند.
راهکار های پیشنهادی: جمع آوری تخم ها حداقل سه بار در روز، نگهداری آنها در دمای ۱۸ تا ۲۰ درجه سانتی گراد و حذف تخم های آسیب دیده یا غیر استاندارد.
بیشتر بخوانید: قیمت روز تخم نطفه دار
۳. عفونت ها و بیماری ها
محیط آلوده در دستگاه هچری یکی از دلایل اصلی شیوع عفونت ها است. عوامل بیماری زا مانند باکتری سالمونلا، اشریشیا کولی، و ویروس هایی نظیر نیوکاسل می توانند جنین را آلوده کنند. این عفونت ها ممکن است در اثر عدم ضدعفونی دستگاه ها یا آلودگی پوسته تخم ها ایجاد شوند.
جوجه هایی که به دلیل بیماری ضعیف متولد می شوند، اغلب توانایی زنده ماندن را ندارند و در روزهای ابتدایی زندگی از بین می روند. بنابراین، توجه به بهداشت محیط هچری و کیفیت تخم ها ضروری است.
راهکار های پیشنهادی: استفاده از محلول های ضدعفونی کننده استاندارد برای شست وشوی دستگاه ها و رعایت اصول بهداشتی در نگهداری تخم ها.
۴. کیفیت دستگاه هچری
دستگاه های هچری نقش اساسی در موفقیت دوره هچ دارند. دستگاه هایی که تهویه مناسبی ندارند، ممکن است باعث کمبود اکسیژن در تخم ها شوند. همچنین، اگر گرما و رطوبت به صورت یکنواخت در تمام قسمت های دستگاه توزیع نشود، برخی تخم ها شرایط مطلوب را دریافت نخواهند کرد.
خرابی سنسورها یا نقص های فنی دیگر نیز می توانند به بروز مشکلات جدی منجر شوند. بنابراین، انتخاب دستگاه هچری با کیفیت بالا و انجام سرویس های دوره ای ضروری است.
راهکار های پیشنهادی: خرید دستگاه های استاندارد از برندهای معتبر و استفاده از برق اضطراری برای جلوگیری از قطعی ناگهانی دستگاه.
۵. مشکلات ژنتیکی
اختلالات ژنتیکی یکی از عوامل کمتر شناخته شده در مرگ و میر جوجه ها است. این اختلالات معمولا در اثر جفت گیری مرغ های خویشاوند یا استفاده بیش از حد از یک مرغ مادر برای تولید تخم ایجاد می شوند. جوجه هایی که از این تخم ها متولد می شوند، ممکن است دچار نقص های رشدی یا سیستم ایمنی ضعیف باشند.
برای کاهش این مشکل، باید برنامه ریزی دقیق در انتخاب مرغ های مادر و پدر انجام شود و از جفت گیری های تکراری و غیر علمی پرهیز گردد.
راهکار های پیشنهادی: ارزیابی ژنتیکی مرغ های مولد و تنوع بخشی به جمعیت گله های پرورشی.
۶. آسیب های مکانیکی
حمل و نقل نامناسب یا قرار دادن نادرست تخم ها در دستگاه هچری می تواند منجر به آسیب مکانیکی شود. تخم هایی که ترک خورده اند، معمولا نمی توانند جنین سالمی تولید کنند. همچنین، جوجه هایی که در طول هچ دچار ضربه یا آسیب های فیزیکی می شوند، به سختی می توانند زنده بمانند.
راهکارهای پیشنهادی: استفاده از جعبه های مناسب برای حمل تخم ها و دقت در چیدمان آنها در دستگاه هچری.
سخن پایانی
مرگ و میر جوجه ها در دوره هچ مشکلی چند عاملی است که نیاز به مدیریت دقیق و علمی دارد. با رعایت اصول بهداشتی، استفاده از دستگاه های استاندارد، و ایجاد شرایط محیطی مناسب، می توان این مشکل را به میزان قابل توجهی کاهش داد. همچنین، آموزش پرورش دهندگان و نظارت بر تمامی مراحل هچ، از انتخاب تخم ها تا مدیریت جوجه های تازه متولد شده، نقشی کلیدی در موفقیت این فرآیند دارد.
ما در پارس ماکیان تلاش می کنیم با ارائه مقالات جامع و علمی درباره پرورش طیور و مدیریت صحیح آن، به شما در بهبود عملکرد و کاهش مشکلات در فرآیند های مختلف کمک کنیم. اگر به دنبال دیگر مقالات تخصصی در زمینه پرورش طیور و جوجه کشی هستید به سایت ما سر بزنید.
