محیط مناسب برای نگهداری جوجه ها بعد از هچ: بررسی دما، رطوبت، نور و سایر شرایط ضروری
- pooya2
- بدون دیدگاه
پس از پایان دوره انکوباسیون و تولد جوجه ها، مرحله ای بسیار حساس و حیاتی آغاز می شود که به آن دوره پرورش اولیه یا مرحله آغازین رشد گفته می شود. فراهم آوردن یک محیط مناسب در این دوره از اهمیت بالایی برخوردار است؛ چرا که جوجه ها در این بازه زمانی، بسیار آسیب پذیر بوده و نیازمند شرایط بهینه برای رشد سالم و جلوگیری از تلفات هستند. در این مقاله به بررسی کامل فاکتورهای کلیدی محیطی از جمله دما، رطوبت، نور، تهویه و بهداشت در نگهداری جوجه ها بعد از هچ پرداخته می شود.
1. اهمیت ایجاد محیط مناسب پس از هچ
جوجه ها پس از خروج از تخم، هنوز دستگاه های فیزیولوژیکی کاملاً توسعه یافته ای ندارند. در این دوره، توانایی تنظیم دمای بدن، مقاومت در برابر بیماری ها، و جذب صحیح مواد مغذی، به شدت به شرایط محیطی وابسته است. بنابراین، محیط اولیه نقش مستقیمی در رشد، سلامت و بهره وری آتی جوجه ها دارد.
2. دمای مناسب برای نگهداری جوجه ها
یکی از مهم ترین عوامل محیطی برای نگهداری جوجه ها، دمای محیط است. جوجه ها به دلیل نداشتن پرهای کامل، توانایی تنظیم دمای بدن خود را ندارند و باید با استفاده از منابع گرمایی خارجی، دمای بدن آن ها حفظ شود.
دمای پیشنهادی بر اساس سن:
- روز اول تا روز سوم: 32 تا 35 درجه سانتی گراد
- روز چهارم تا پایان هفته اول: کاهش تدریجی تا 30 درجه
- هفته دوم: 27 تا 29 درجه
- هفته سوم به بعد: کاهش تدریجی تا 24-26 درجه تا زمانی که جوجه ها پر کامل پیدا کنند.
استفاده از هیترهای تابشی، لامپ های حرارتی یا بخاری های استاندارد می تواند دمای مناسب را فراهم کند. همچنین، کنترل روزانه دما با دماسنج دیجیتال در چند نقطه مختلف سالن ضروری است.
3. رطوبت نسبی محیط
رطوبت نیز از فاکتورهای کلیدی در محیط نگهداری جوجه ها است. رطوبت کم می تواند باعث خشکی بیش از حد در پرها، پوست و راه های تنفسی جوجه ها شود؛ در حالی که رطوبت بیش از اندازه، احتمال شیوع بیماری های قارچی و تنفسی را افزایش می دهد.
| دوره زمانی | رطوبت مناسب |
|---|---|
| در هفته اول | حدود 60 تا 70 درصد |
| از هفته دوم به بعد | حدود 50 تا 60 درصد |
می توان از دستگاه های رطوبت ساز، ظرف های آب بزرگ با سطح باز، و پاشیدن آب روی بستر برای افزایش رطوبت استفاده کرد.
بیشتر بدانیم : نکات مهم برای نگهداری تخم نطفه دار قبل از جوجه کشی
4. نور و روشنایی
نور از عوامل مهم در رشد جوجه ها، تحریک مصرف خوراک، تنظیم رفتار و فعالیت های روزانه آن ها است.
برنامه نوردهی پیشنهادی:
- روز اول: نور کامل به مدت 24 ساعت (با شدت مناسب)
- روزهای دوم تا هفتم: حدود 23 ساعت روشنایی و 1 ساعت تاریکی
- هفته دوم به بعد: کاهش تدریجی تا رسیدن به 18 ساعت روشنایی
شدت نور در روزهای اول باید حدود 30 تا 40 لوکس باشد و به تدریج کاهش یابد. استفاده از لامپ های LED با نور سفید گرم توصیه می شود، زیرا مصرف انرژی کمتر و عمر طولانی تری دارند.
5. تهویه و کیفیت هوا
کیفیت هوای سالن پرورش در سلامت جوجه ها نقش حیاتی دارد. تهویه مناسب باعث خروج گازهای مضر مانند آمونیاک، دی اکسیدکربن و بخار آب می شود. همچنین، اکسیژن مورد نیاز برای تنفس جوجه ها تأمین می گردد.
نکات مهم در تهویه:
- استفاده از هواکش های استاندارد و فن های قابل تنظیم
- پرهیز از ایجاد جریان مستقیم باد روی جوجه ها
- اندازه گیری سطح گاز آمونیاک (نباید بیش از 25 ppm باشد)
- کنترل سطح اکسیژن و دی اکسیدکربن (اکسیژن باید بالای 19٪ باشد)
در سالن های بزرگ، تهویه باید به صورت مکانیزه و هوشمند انجام شود تا شرایط ثابت و کنترل شده حفظ شود.
6. بستر مناسب
نوع و کیفیت بستر، بر سلامت پای جوجه ها، جذب رطوبت اضافی و کنترل بوی سالن تأثیر می گذارد.
ویژگی های بستر مناسب:
- استفاده از تراشه چوب، پوشال نرم یا خاک اره تمیز
- عمق بستر: حدود 5 تا 8 سانتی متر
- خشک، بدون کپک، گرد و غبار یا آلودگی
- تعویض یا افزودن لایه جدید در صورت رطوبت بیش از حد
بستر خیس یا کثیف می تواند منجر به بیماری هایی مانند التهاب پای جوجه یا بیماری های تنفسی شود.
7. تغذیه و آبدهی در روزهای ابتدایی
جوجه ها باید بلافاصله پس از هچ (حداکثر تا 12 ساعت اول) به آب و غذای مناسب دسترسی داشته باشند. استفاده از دان starter (پیش دان) با کیفیت بالا ضروری است.
نکات تغذیه ای:
- استفاده از دان کرامبل (دانه ریز) مخصوص جوجه
- تأمین آب تازه و ولرم (25-30 درجه)
- افزودن الکترولیت و ویتامین ها به آب در 3 روز اول
- استفاده از ظروف آبخوری کم عمق برای جلوگیری از غرق شدن
8. نکات بهداشتی و امنیت زیستی
جلوگیری از شیوع بیماری ها یکی از چالش های اصلی در پرورش جوجه هاست. رعایت بهداشت محیط و امنیت زیستی اهمیت زیادی دارد.
توصیه های بهداشتی:
- ضدعفونی کامل سالن و تجهیزات قبل از ورود جوجه ها
- استفاده از کف پوش های ضدعفونی کننده در ورودی سالن
- محدود کردن تردد افراد غیرضروری
- استفاده از لباس، چکمه و دستکش مخصوص در محیط پرورش
نتیجه گیری
پرورش موفق جوجه ها از لحظه خروج از تخم، نیازمند فراهم آوردن شرایط محیطی دقیق، کنترل شده و بهداشتی است. دما، رطوبت، نور، تهویه و کیفیت بستر، هرکدام به تنهایی و در تعامل با یکدیگر نقش مهمی در رشد سالم، کاهش استرس، جلوگیری از تلفات و افزایش بهره وری جوجه ها دارند. رعایت این نکات نه تنها از نظر اقتصادی سودمند است، بلکه ضامن سلامت گله در مراحل بعدی پرورش نیز خواهد بود.
پارس ماکیان با تکیه بر سال ها تجربه در حوزه پرورش، تغذیه و نگهداری طیور، به عنوان مرجعی معتبر برای ارائه آموزش ها، مقالات تخصصی و راهکارهای علمی در صنعت مرغداری شناخته می‌شود. هدف ما ارتقاء دانش فعالان این حوزه و فراهم سازی بستری مطمئن برای انتقال تجربه و اطلاعات کاربردی در زمینه پرورش جوجه ها، مدیریت سالن های پرورشی و بهینه سازی عملکرد واحد های تولیدی است.
- آنچه در این مقاله میخوانیم
- ارسال دیدگاه
